.png)
14 აპრილი, 2021
Sinopharm-ის შესახებ
მწარმოებელი: Sinopharm (ჩინეთი)
მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ არ არის დამტკიცებული
ვაქცინის ტექნოლოგია: რეაქტივირებული (ძველი, ტრადიციული მეთოდით დამზადებული)
ეფექტიანობა: 79% – Covid-19-ის თავდაპირველ შტამზე (სამხრეთაფრიკულ და ბრიტანულ შტამებზე კვლევა არ არის ჯერ ცნობილი)
შეთანხმებები მიწოდებაზე: COVAX პლატფორმას, კონტრაქტის მიხედვით, 10 მილიონი ვაქცინა უნდა მიაწოდონ
სრული მოცულობა: 1,3 მლრდ დოზა
სავარაუდო ფასი: 18.5-44 $
მოქმედების მექანიზმი: Sars-Cov2 ვირუსს ქიმიური ნივთიერება, ბეტა-პროპიოლაქტონი შეურიეს და მისი ინაქტივაცია მოახერხეს – ვირუსს გამრავლება აღარ შეუძლია, მაგრამ მისი შემადგენელი ცილები (მათ შორის ე.წ. “სპაიკ-ცილები”) ხელუხლებელი რჩება. ამის შემდეგ იგი ადიუვანტს შეურიეს. ეს უკანასკნელი იმუნურის სისტემის ერთგვარი გამღიზიანებელია, რაც აცრაზე საპასუხო რეაქციის განვითარებას იწვევს – ორგანიზმი შესაბამისი დაცვის გამომუშავებას იწყებს
დოზირება: კეთდება 2 დოზა (დოზებს შორის შუალედი 21 დღე)
შენახვის პირობები: 2-8◦C
საქართველოში ჩინური ვაქცინის, Sinopharm-ის 100 000 დოზა უკვე შემოტანილია.
როგორ შეიქმნა ეს ვაქცინა
Sinopharm-ის ვაქცინა პეკინის ბიოლოგიური პროდუქტების ინსტიტუტმა შექმნა და მას BBIBP-CorV უწოდა. კლინიკური კვლევები სახელმწიფო საკუთრებაში მყოფმა ფარმაკოლოგიურმა კომპანიამ, Sinopharm-მა ჩაატარა. ვაქცინა ორგანიზმს კორონავირუსის ამოცნობასა და მასთან ბრძოლას ასწავლის (https://www.nytimes.com/interactive/2020/health/sinopharm-covid-19-vaccine.html?searchResultPosition=1), რისთვისა იგი ინაქტივირებულ კორონავირუსს იყენებს. ჩინელმა მეცნიერებმა კორონავირუსების 3 ვარიანტი აიღეს ჰოსპიტლებში მოთავსებული პაციენტებისგან და მათგან ისეთი შეარჩიეს, რომლის გამრავლებაც ლაბორატორიულ პირობებში ყველაზე სწრაფად შეეძლოთ. შემდეგ კორონავირუსს ქიმიური ნივთიერება – ბეტა-პროპიოლაქტონი შეურიეს და ამგვარად მისი ინაქტივაცია მოახერხეს – ვირუსს გამრავლება აღარ შეეძლო, მაგრამ მისი შემადგენელი ცილები (მათ შორის ე.წ. “სპაიკ-ცილები”) ხელუხლებელი დარჩა. ამის შემდეგ იგი ადიუვანტს შეურიეს. ეს უკანასკნელი იმუნურის სისტემის ერთგვარი გამღიზიანებელია, რაც აცრაზე საპასუხო რეაქციის განვითარებას იწვევს – ორგანიზმი შესაბამისი დაცვის გამომუშავებას იწყებს. ეს ტექნოლოგია უკვე საუკუნეზე მეტს ითვლის და იგი ვაქცინის კლასიკურ დიზაინს მიეკუთვნება. სწორედ ასე შექმნა 1950-იან წლებში ჯონას სოლკმა პოლიომიელიტის ვაქცინა, რაც მეოცე საუკუნის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ სამეცნიერო მიღწევად მიიჩნევა.
ვაქცინით გამოწვეული იმუნური პასუხი
BBIBP-CorV ვაქცინაში კორონავირუსი მკვდარია, რის გამოც მას ადამიანის დაინფიცირება და COVID-19-ის გამოწვევა აღარ შეუძლია. ორგანიზმში მოხვედრის შემდგომ მას იმუნური სისტემის ანტიგენ-წარმდგენი უჯრედი ამჩნევს და შთანთქავს. ეს უკანასკნელი ინაქტივირებულ კორონავირუსს ნაწილებად ხლეჩს და მათ მისივე ზედაპირზე დამხმარე Т-უჯრედებს წარუდგენს. როცა იმუნური სისტემის ეს უჯრედები კორონავირუსის ნაწილებს დაუკავშირდებიან, ისინი გააქტიურდებიან და იმუნურ სისტემას ანიშნებენ, რომ მათ დახმარება სჭირდებათ. ამგვარად იწყება აცრით გამოწვეული იმუნური პასუხი.
ორგანიზმის პასუხში იმუნური სისტემის სხვა უჯრედებიც, B ლიმფოციტებიც ერთვებიან. ისინი ვირუსთან შეკავშირების შემდეგ მასიურ გამრავლებას იწყებენ, რათა მათ მსგავსად შვილეულმა ანტიგენურმა უჯრედებმა ვირუსის ამოცნობა და დაჭერა მოახერხონ. ამგვარად, იმუნური სისტემა ცოცხალი კორონავირუსის ამოცნობას სწავლობს და ორგანიზმში შემოჭრის შემთხვევაში მას დროულ პასუხსაც სცემს, რის შედეგადაც ადამიანი COVID-19-სგან დაცული ხდება.
კლინიკური კვლევის შედეგები
ვაქცინაზე მუშაობა 2020 წლის იანვარში დაიწყო, თუმცა პირველადი შედეგები ხელმისაწვდომი მხოლოდ ზაფხულში გახდა. როგორც გაირკვა, Sinopharm-ის პროდუქტმა პრე-კლინიკურ ეტაპზე იმედისმომცემი შედეგები აჩვენა (https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(20)30695-4), რის შემდეგაც კლინიკური კვლევაც დაიწყო. I ეტაპზე მასში 192 ადამიანი ჩაერთო (47% კაცი და 53% ქალი). მათი ნახევარი 18-59 წლის ასაკის გახლდათ, ხოლო ნახევარი – 60 წლის ზემოთ. ბრმა განაწილებით 144 ადამიანი ვაქცინას იღებდა, ხოლო 48 მოხალისე – პლაცებოს. აცრილებიდან 42 ადამიანს (29%) მინიმუმ ერთი გვერდითი მოვლენა მაინც გამოუვლინდა, მაგრამ მისი სიმწვავე მინიმალურ ხასიათს ატარებდა. ყველაზე ხშირი ლოკალური ჩივილი ნანემსარის ტკივილი, ხოლო სისტემური – სხეულის ტემპერატურის მატება გახლდათ. კლინიკური კვლევის მეორე ეტაპში მონაწილეობას 448 მოხალისე იღებდა. გაიტესტა აცრის სხვადასხვა დოზა და რეჟიმი, რის შედეგადაც ოპტიმალური სქემა იქნა შემუშავებული.
კლინიკური კვლევის შუალედურმა ანალიზმა გამოკვეთა, რომ ვაქცინა უსაფრთხო იყო და მას ადამიანის ორგანიზმი კარგად იღებდა. ანტისხეულების გამომუშავებას ორგანიზმი ვაქცინაციიდან 4 დღის შემდეგ იწყებდა და სრული იმუნიზაციისთვის 2 აცრა იყო საჭირო, ერთმანეთისგან 21 ან 28 დღიანი შუალედით. პირველი აცრიდან 42 დღის შემდეგ ორგანიზმში ანტიგენების ჯეროვანი რაოდენობა ფიქსირდებოდა, რაც ადამიანის ვირუსისგან დასაცავად საკმარისი იყო.
2020 წლის ივლისში კლინიკური კვლევის მესამე ფაზა დაიწყო, თუმცა საბოლოო მონაცემები ამ დრომდე არ გამოქვეყნებულა. არაბეთის გაერთიანებულმა საემიროების ჯანდაცვის სამინისტრომ დეკემბერში მესამე ფაზის კვლევის შედეგები პრეს-რელიზის სახით გამოაქვეყნა (https://www.wam.ae/en/details/1395302893589) და აღნიშნა, რომ 31 ათასი მოხალისის ვაქცინაციის შედეგების ანალიზით, ვაქცინის ეფექტიანობა 84%-ს შეადგენდა. ამას გარდა, იგი 100%-ით იცავდა იმუნიზირებულ პირებს COVID-19-ის მძიმე მიმდინარეობისგან. ამგვარად, არაბულმა ქვეყანამ Sinopharm-ის ვაქცინას სრული ნდობა გამოუცხადა (https://www.nytimes.com/2020/12/09/business/china-coronavirus-vaccine-united-arab-emirates.html). მიუხედავად ამ სიახლისა, ჩინელმა მეცნიერებმა განცხადების გაკეთება არ იჩქარეს და საჯარო განცხადება დეკემბრის ბოლოს გააკეთეს. მათი სიტყვებით, კლინიკური კვლევის მესამე ფაზის შუალედური ანალიზით დგინდება, რომ ვაქცინის ეფექტიანობა 79%-ს შეადგენს (https://www.nytimes.com/2020/12/30/business/china-vaccine.html). მიუხედავად ამისა, ჯერ შესაბამისი სამეცნიერო კვლევა აკადემიურ გამოცემაში არ გამოქვეყნებულა. თუმცა, ბევრმა ქვეყანამ BBIBP-CorV-ს საგანგებო შემთხვევებში გამოყენების ნებართვა უკვე მისცა. აღნიშნული სამეცნიერო წრეებში ჯეროვან სკეპტიციზმს იწვევს.
ვრცლად ნახეთ: ლინკი: https://on.ge/story/79282-%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%97%E1%83%A3-%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9D-%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90
---
Professor Giorgi Pkhakadze, MD, MPH, PhD
---
ავტორი: ირინა დათაშვილი #datashvil
Comments